Z serii „Pytania i odpowiedzi”, temat zbóż i Wilgoci.
PYTANIE: „Czy moczenie lub prażenie zbóż ma wpływ na wilgoć w organizmie i jaki?”
W tzw ”internetach” łatwo napotkać opinię, że zboże prażone przed ugotowaniem osusza Wilgoć, a moczenie zboża – nawilża. I w jakimś sensie jest to prawda, a w jakimś nie jest: trzeba rozumieć tło za tymi słowami, inaczej nie da się ich przełożyć na właściwe dla siebie działanie.
Jest to skrót myślowy, czy też żargon fachowy specjalistów medycyny chińskiej. „Osuszaniem wilgoci” nazywa się strategia leczenia Wilgoci. W codziennym języku, pojęcie „osuszania” najbardziej kojarzy się nam z podgrzewaniem i odparowywaniem. Przy takim toku myślenia można by było pomyśleć, że działanie napotne potrafi leczyć Wilgoć, a tak nie jest. I trzeba bardzo uważać (!), bo nadmierna potliwość potrafi spowodować Suchość, a takie „osuszanie” Wilgoci potrafi zagęścić ją do postaci Śluzu, powodując znacznie większy problem.
Wilgoć wyprowadza się głównie za pomocą diurezy, czyli działania moczopędnego. I żeby tę Wilgoć, przepraszam, wysikać, trzeba trochę płynu w sobie mieć… A więc: najskuteczniejszym sposobem „osuszania” wilgoci jest odpowiednie… nawilżenie.
Tak więc w kontekście gotowania kasz, znacznie bardziej „osuszać” wilgoć bedą kleiki (congee) niż kasze gotowane na sypko. Jaglanka jest jednym z najbardziej skutecznych „osuszaczy” wilgoci właśnie dlatego że działa moczopędnie. Jednocześnie, ona świetnie nawilża i odbudowuje płyny, czyli reguluje gospodarkę płynów w ciele. Podobne ochładzające i moczopędne, tyle że znacznie spotęgowane, działanie ma łzawica ogrodowa, zwana tez łzami Hioba (Yi Yi Ren).
Jednym z chińskich przepisów na wyprowadzenie Wilgoci jest połączenie owsa o lekko cieplej termice z lekko zimną łzawicą. Płatki owsiane i nasiona łzawiący w równych proporcjach wagowych praży się na suchej patelni, mieli się w młynku na proszek, który pózniej zalewa się wrzątkiem (szklanka na łyżeczkę proszku) i popija się przez dzień by ulżyć sobie przy obrzękach nóg. Mamy tu połączenie nawilżenia owsem z moczopędnym działaniem łzawicy, równoważenie zimna łzawicy za pomocą ciepła owsa i prażenia.
Wracając do sposobów gotowania kasz, prażenie zwiększa Yang zboża, podnosi oryginalną termikę do bardziej ogrzewającej. Ta metoda będzie bardziej odpowiednia dla osób z Zimną Wilgocią. Namaczanie zbóż przez kilka godzin znacznie ułatwia ich trawienie, wzmacnia Śledzionę, która produkuje Wilgoć gdy jest osłabiona. Dlatego namaczanie kasz i ryżu jest odpowiednie dla osób z Gorącą Wilgocią. W obu przypadkach bardzo ważnym jest spożywanie dużej ilości płynów. W medycynie konwencjonalnej w leczeniu obrzęków (definiowanych przez medycynę chińska jako jeden z objawów Wilgoci) rownież stosuje się diurezę i dużą ilość płynów. Co ciekawe, jak namaczanie tak i prażenie zbóż pozwala ograniczyć lub zniwelować szkodliwe działanie lektyn i kwasu fitynowego, a więc starozytne chińskie mądrości znajdują potwierdzenie w naukowym rozumowaniu tego jak najlepiej spozywać zboża.